Σεμπαστιάν Ιραντιέρ
| Σεμπαστιάν Ιραντιέρ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Sebastian Iradier Salaberri (Βασκικά) |
| Γέννηση | 20 Ιανουαρίου 1809[1][2][3] Lanciego/Lantziego[4][5] |
| Θάνατος | 6 Δεκεμβρίου 1865[1][2][3] Βιτόρια-Γκαστέις[4] |
| Τόπος ταφής | Cemetery of Santa Isabel, Vitoria-Gasteiz |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ισπανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ισπανικά[6][7] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συνθέτης[8] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Σεμπαστιάν Ιραντιέρ Σαλαβέρι (Sebastián Iradier Salaverri/Salaberri, 20 Ιανουαρίου 1809 – 6 Δεκεμβρίου 1865)[9], ή Σεμπαστιάν (δε) Υραδιέρ (Sebastián de Yradier), ήταν Ισπανός Βάσκος συνθέτης.
Ο Ιραδιέρ γεννήθηκε στο Λανσιέγκο, στην επαρχία Άλαβα. Είναι γνωστός κυρίως για τις χαμπανέρες του, ιδίως για την επονομαζόμενη «La Paloma» (= «Το περιστέρι»), που γράφτηκε πριν το 1860, μετά από μια επίσκεψή του στην Κούβα και έγινε εξαιρετικά δημοφιλής ως τραγούδι, τόσο στην Ισπανία, όσο και στη Βόρεια και Νότια Αμερική (ιδίως στο Μεξικό). Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού (UNAM) έχει εκτιμήσει ότι υπάρχουν περισσότερες από χίλιες εκδοχές του «La Paloma» και ότι μαζί με το «Yesterday» των Μπητλς είναι τα περισσότερο ηχογραφημένα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής.
Μία άλλη χαμπανέρα του Ιραντιέρ είναι η «El Arreglito», η οποία προσαρμόσθηκε από τον Ζωρζ Μπιζέ στην όπερά του Κάρμεν. Ο Μπιζέ, νομίζοντας ότι ήταν δημοτικό τραγούδι, εμπνεύσθηκε από τη μελωδία και την επανασυνέθεσε ως την άρια «L'amour est un oiseau rebelle», γνωστή απλώς ως η «Χαμπανέρα». Μόλις ανακάλυψε το λάθος του, ο Μπιζέ προσέθεσε μια σημείωση στη φωνητική παρτιτούρα της όπερας, αναφέροντας την πηγή της μουσικής.[10]
Ο Σεμπαστιάν Ιραντιέρ απεβίωσε στην αφάνεια σε ηλικία 56 ετών.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 121297292. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13895483n. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6sq9rfj. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 9167. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 9167.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb13895483n. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 50707043.
- ↑ (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 84492. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022.
- ↑ Slonimsky, Nicolas (1978). «Yradier, Sebastian». Baker's Biographical Dictionary of Musicians (6th έκδοση). Νέα Υόρκη: Schirmer Books. σελ. 1929. ISBN 0-02-870240-9.
- ↑ Grove's Dictionary of Music and Musicians, 5η έκδοση, 1954
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ελεύθερες παρτιτούρες του Σ. Ιραντιέρ στο International Music Score Library Project
- Ο Ιραντιέρ στην Choral Public Domain Library